Vết thương mạch máu là những vết thương có đứt, rách, mất đoạn các mạch máu chính ở các phần khác nhau của cơ thể gây chảy máu ồ ạt, có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng nếu không được sơ cứu cầm máu kịp thời. Vết thương phần mềm diện rộng, dập nát tổ chức gây chảy máu, mất máu nhiều và nhanh cần được xem như một vết thương mạch máu.

Vết thương mạch máu là một cấp cứu ngoại khoa hay gặp trong cuộc sống, trong lao động, sinh hoạt, cả trong thời chiến và thời bình. Việc áp dụng ngay biện pháp cầm máu tạm thời là tối cần thiết để cứu sống tính mạng người bị thương.

Khái niệm: Là dùng tay ấn chặt vào động mạch, động mạch bị ép chặt giữa tay và nền xương làm cho máu ngừng chảy.

Ưu điểm: Nhanh, hiệu quả, ít gây đau đớn.

Nhược điểm: Không ấn được lâu vì mỏi tay.

Khái niệm: Là động tác gấp mạnh các đoạn chi lại với nhau, cánh tay với thân mình, đùi với bụng , làm cho động mạch bị gấp và bị đè ép giữa các khối cơ bao quanh, có tác dụng cầm máu.

Ưu điểm: Nhanh, dễ làm, cầm máu tốt.

Nhược điểm: Gây đau cho nạn nhân, không làm được lâu, không áp dụng được trong các trường hợp có gãy xương kèm theo.

Là băng tương đối chặt hơn so với băng bình thường, ngoài gạc cần có bông mỡ.

Áp dụng với các vết thương dập nát phần mềm nhiều, không có tổn thương động mạch, tĩnh mạch lớn; với vết bỏng rộng.

Quy trình kỹ thuật giống băng vết thương phần mềm nhưng chặt hơn và có thêm lớp bông mỡ đặt trên lớp gạc vô khuẩn.

Các bước băng ép gồm: Bộc lộ vết thương; Đặt gặc vô khuẩn kín vết thương; Phủ lớp bông mỡ trên lớp gạc vô khuẩn; Băng ép vết thương theo nguyên tắc chung.

Ga rô là biện pháp dùng dây cao su hoặc dây vải xoắn chặt vào chi thể làm ngừng sự lưu thông máu từ phía trên xuống phía dưới vết thương, từ đó có tác dụng cầm máu triệt để cho các vết thương mạch máu.

• Phải đặt ga rô sát ngay phía trên vết thương và phải để lộ ga rô ra ngoài.

• Phải nới ga rô đúng quy định.

  Thời gian nới ga rô: Sau khi đặt ga rô 30 - 60 phút.

  Cách nới ga rô: Ấn động mạch phía trên ga rô; nới từ từ, từng vòng đồng thời quan sát sắc mặt, tại chỗ vết thương và màu sắc đoạn chi phía dưới ga rô; để nới khoảng 4 -5 phút (nếu phải đặt lại ga rô thì phải dịch chuyển vị trí đặt để tránh hoại tử hình nhẫn do tại chỗ bị đè ép kéo dài).

  Những trường hợp không nới ga rô: Chi bị cắt cụt tự nhiên; chi có dấu hiệu hoại thư, hoại tử; ga rô trong trường hợp rắn độc cắn.

• Phải ưu tiên vận chuyển với phiếu chuyển thương và ký hiệu đỏ. Chấp hành triệt để 3 nguyên tắc trên nhằm ngăn ngừa tai biến rất nguy hiểm của ga rô là gây hoại tử đoạn chi dưới ga rô do mất nuôi dưỡng kéo dài.